Mijn Materieel: Stinger MANPADS

Korps Mariniers oefent op Kreta met luchtdoelraket

Duizenden burgermedewerkers en militairen bij het Commando Materieel en IT zetten zich dagelijks in om het best mogelijke materieel en de beste IT voor onze militairen binnen te halen. Eenmaal overgedragen aan de militair in het veld wordt het dagelijks gereedschap. In de rubriek Mijn Materieel vertellen militairen over hun materieel en IT-middelen. In deze editie: de Stinger MANPADS (MAN Portable Air Defense System), waarmee het Korps Mariniers onlangs voor het eerst heeft geoefend in Griekenland tijdens Warlord Thunder.

Sinds 1 januari is het Korps Mariniers zelf weer in het bezit van de Stinger-luchtdoelraket, tot volle tevredenheid van de amfibische eenheid. Het draagbare infraroodgeleide luchtverdedigingswapen was in 2008 ondergebracht in een centrale defensiepool wegens bezuinigingen. Maar 1,5 jaar geleden werd bekend dat de Stinger weer terugkwam bij de mariniers. “Het was zonde dat de luchtdoelraket wegging”, zegt instructeur adjudant Tino van het Marine Training Command vanuit Kreta. “Luchtverdediging is erg belangrijk, dus we zijn blij dat het Stingerwapen weer terug is.”

Helikopters, straaljagers en drones

De Stinger is een luchtverdedigingswapen en MANPADS, wat betekent dat het lichtgewicht wapen vanaf de schouders wordt afgeschoten. De luchtdoelraket kan onder meer laagvliegende drones, helikopters en vliegtuigen uit de lucht schieten en is gericht tegen dreigingen op korte afstand: VSHORAD (Very Short Range Air Defense). De Stingers worden gebruikt om onder meer troepen en infrastructuur te beschermen tegen dreiging vanuit de lucht.

Oefenen met echte raketten is zeldzaam, want die zijn prijzig. De schietserie op Kreta was niet alleen daarom uniek, ook was het zoals gezegd weer voor het eerst sinds jaren dat de mariniers een Live Firing eXercise deden met de Stinger. Een zestal schutters en 3 kaderleden van het Marine Training Command uit Doorn beleefden de primeur met de luchtafweerraket van de Amerikaanse producent Raytheon.

Hoe werkt het?

De Stinger zoekt de hitte (infrarood) van een vliegtuigmotor op en richt zich daarop. De schutter richt het wapen op het doelwit, wacht tot het wapen een zogeheten lock heeft, en vuurt dan af. De raket volgt daarna automatisch het doelwit.

Stinger-schutter marinier 1 algemeen Sam van 1 Marine Combat Group

“Oefenen op de simulator in Vredepeel is vergelijkbaar met een geavanceerd videospel, maar met een echte Stinger is het heel anders. Elke stap, elke beweging die je maakt heeft een ander effect dan virtueel. Het gevoel van een echte Stinger in je handen was dus nieuw, net als het trainen op live vliegaanbod. Het was een ervaring om dat toe te passen. Er komt een hoop bij kijken qua procedures. En het is geen klein kaliber wapen, er komt serieus iets uit de schietbuis. Daarom was het voor mijn skills en vertrouwen goed om te ervaren hoe het werken met een liveStinger gaat.”

Oefenen op een F-16 en op drones

In Griekenland hebben de mariniers zowel met de Tracking Head Trainer (simulatie-Stinger) geoefend, als met de Stinger. Instructeur Tino blikt uiterst tevreden terug op de schietseries. “Voor de schutters is het natuurlijk prachtig om buiten met een Tracking Head Trainer op een écht doel, dit keer een F-16, te trainen. Niet alleen voor de schutters, ook voor de instructeurs. Want de laatste keer dat wij zo hebben kunnen oefenen met Stingers op Kreta was in 2008. Dat is lang geleden.”

De mariniers hebben daarnaast echte raketten afgeschoten op target-drones van zo’n 3 meter groot, Banshee Whirlwind, van het Britse dronebedrijf QinetiQ. Zodra de drone in het vizier van de schutter verscheen, op 7 kilometer afstand, had de schutter 45 seconden de tijd om de drone neer te halen. De drone vloog op een snelheid van zo’n 220 kilometer per uur. “Deze snelheid valt best mee”, ervoer een van de schutters. “Want de luchtdoelraket is ook in staat om veel snellere straaljagers te bestrijden.” Adjudant Tino evalueert positief: “Alle schutters hebben eentactical hit gescoord. Dus die mannen hebben het hartstikke goed gedaan.”

Reflectie van de zon

Het is van belang om in diverse omgevingen te trainen met het wapen, benadrukt Tino. Niet alleen op het zonnige Kreta, maar bijvoorbeeld ook in de kou in Noorwegen. “De weersomstandigheden en het terrein beïnvloeden het optreden. Je hebt bijvoorbeeld te maken met de reflectie van de zon op het water, die secundaire infrarood veroorzaakt. Het is van belang om daar op in te kunnen spelen. Of bijvoorbeeld het vervoer. “Een Stinger met batterijen vervoer je in een kist, en die weegt best wat: zo’n 40 kilo. En die moet je dus op de juiste plek zien te krijgen.” Verder hebben bijvoorbeeld koude temperaturen invloed op de batterij van het wapen.